Έξυνε τα πυκνά γκρίζα γένια του, σημάδι πως τα είχε βρει σκούρα με την τελευταία κίνηση της λευκής βασίλισσας. Την κοίταζε τόσο επίμονα, που έδινε την εντύπωση πως είχαν μια δική τους επικοινωνία.
Έριχνε παράλληλες ματιές στους στρατιώτες που είχε θυσιάσει. Η αντίπαλος του θαύμαζε την ηρεμία με την οποία έπαιρνε τις ανάσες του, ενώ σκεφτόταν την επόμενη κίνηση.
«Γιατί αγαπάς το σκάκι τόσο πολύ;», τον ρώτησε.
Σταμάτησε την σιωπηλή ανάλυση της παρτίδας και την κοίταξε. Το βλέμμα του άλλαξε μεμιάς στη θέα των ματιών της. Αν και οι ρυτίδες είχαν απλωθεί σε όλο το πρόσωπό του, η παιδικότητα της ψυχής του έκανε το γερασμένο σώμα του να μοιάζει με ατέλεια της φύσης.
«Γιατί για να κατέχεις την τέχνη του παιχνιδιού απαιτούνται πολύ σημαντικά στοιχεία χαρακτήρα και ζωής», της απάντησε. «Χρειάζεται να έχεις υπομονή με τους αντιπάλους, τόλμη για να ρισκάρεις ν’ αφήσεις την περιοχή σου και δύναμη για να αντέξεις τις απώλειες».
«Και γιατί είναι τόσο σημαντικά στοιχεία αυτά τα τρία; Δεν θα μπορούσε να είναι η θέληση ή η επιθυμία να βγεις νικητής ή ίσως το πείσμα;»
«Υπάρχει κάποιος που παίζει οποιοδήποτε παιχνίδι – ακόμη και το παιχνίδι της ζωής – και δεν επιθυμεί να βγει κερδισμένος; Όλοι θέλουν τη νίκη αλλά δεν μπορούν όλοι να τη διατηρήσουν.
Μια πολύ καλή κίνηση σε μια παρτίδα σκάκι σου δίνει απλώς προβάδισμα και ίσως μια ανάταση στην ψυχολογία.
Ωστόσο, σε καμιά περίπτωση δεν σημαίνει πως νίκησες. Η νίκη χρειάζεται μεθοδικότητα, προσήλωση στο στόχο και αφοσίωση.
Αν κάνεις κάτι χωρίς να του δίνεσαι, οι πιθανότητες να το κάνεις κτήμα σου είναι μηδαμινές. Μπορείς να το αγγίξεις, να το χαϊδέψεις, να νομίζεις πως το κατέκτησες αλλά αν δεν του δώσεις τη σημασία που του πρέπει, εκείνο θα σε αφήσει»
«Μιλάς για στόχους ζωής ή για ανθρώπους, παππού;»
«Και για τα δυο, κορίτσι μου. Το λάθος που κάνουν οι περισσότεροι άνθρωποι είναι να ζητούν χωρίς πρόθεση να δώσουν. Να περιμένουν το αποτέλεσμα πριν κάνουν την προσπάθεια. Να βάζουν στην ίδια πλευρά της ζυγαριάς τους φόβους και τα όνειρα. Μπαίνουν αυτά στην ίδια πλευρά; Αφήνεις το σκοτάδι να καταπλακώσει το φως;»
«Μα ο φόβος είναι μέρος της ζωής, βρε παππού. Δεν γίνεται κάποιος να έχει μόνο όνειρα, χωρίς καθόλου ενδοιασμούς ή δισταγμούς».
«Φυσικά δεν γίνεται. Όμως, δεν πρέπει ποτέ να προσθέτεις μόνος σου στη ζυγαριά όσα σε τραβούν πίσω. Εσύ πρέπει να βάζεις επάνω της μόνο όνειρα. Άσε τους φόβους σου να σκαρφαλώσουν μόνοι τους. Μην τους το κάνεις πιο εύκολο».
Άνοιξε τα μάτια της και αντίκρισε ξανά τη μεγάλη οθόνη της αίθουσας τη στιγμή που πρόβαλε τη φωτογραφία εκείνης μαζί με μια μικρή Αφρικανή, της οποίας την αιμορραγία είχε μόλις σταματήσει, ενώ είχε προ ολίγου υποστεί τον ακρωτηριασμό των γεννητικών οργάνων της.
Οι τοπικές κοινότητες και φυλές είχαν θορυβηθεί από την απήχηση της καμπάνιας κατά της κλειτοριδεκτομής, ώστε έφτασαν στο σημείο να την απειλήσουν ανοιχτά προκειμένου να σταματήσει να τροφοδοτεί τα διεθνή μέσα με φωτογραφικό υλικό και πληροφορίες για την αποτρόπαια αυτή πρακτική.
Είχε καταφέρει να συγκεντρώσει την προσοχή πολλών διεθνών οργανισμών και φορέων. Για πρώτη φορά στην ιστορία η κατάργηση του εθίμου αντιμετωπίζονταν ως πιθανότητα και όχι ως όνειρο.
Θυμήθηκε ξανά τον παππού της. Το απόγευμα της τελευταίας μέρα της στην Ελλάδα, ενώ οι αμφιβολίες της εναλλασσόταν με την έξαψη για το άγνωστο πρόσωπο της Αφρικής, εκείνος της χάρισε ένα μικρό, ξύλινο σκάκι που είχε φτιάξει μόνος του.
«Για να θυμάσαι, όπου κι αν βρίσκεσαι, πως η ζωή είναι σαν μια παρτίδα σκάκι. Θα χρειαστεί να χάσεις στρατιώτες, να θυσιάσεις τη βασίλισσα, να αφήσεις παροπλισμένα πιόνια, αλλά αυτό που μετράει τελικά είναι να κατακτήσεις τον βασιλιά.
Μια νίκη δεν έρχεται ποτέ χωρίς απώλειες και το ρίσκο δεν έρχεται ποτέ χωρίς φόβους. Εσύ θα κοιτάς πάντα τον στόχο».
Άκουσε την πρόεδρο του Διεθνούς Οργανισμού υπέρ των Δικαιωμάτων των Γυναικών της Αφρικής να την καλεί στο βάθρο να παραλάβει το βραβείο, για την συνεισφορά της στον αγώνα την τελευταία πενταετία. Εν μέσω χειροκροτημάτων πλησίασε στο μικρόφωνο και μίλησε.
«Αν βρίσκομαι σήμερα εδώ, είναι γιατί κάποιος κάποτε μου έμαθε να παίζω σκάκι παρατηρώντας ολόκληρη τη σκακιέρα και όχι μόνο ένα μέρος της.
Να ζυγίζω πάντα όλες τις παραμέτρους, να ρισκάρω έχοντας στο νου μου συγκεκριμένους στόχους και ιδανικά και να αφήνω τους φόβους μου να με αποπροσανατολίζουν. Ανυπομονώ για τη μέρα που όλες οι γυναίκες, όπου κι αν βρίσκονται, θα έχουν το δικαίωμα να παίξουν μια ισότιμη παρτίδα σκάκι με τη ζωή. Σας ευχαριστώ όλους που είστε σήμερα εδώ και στηρίζετε τον αγώνα μας.»
Το κοινό άρχισε πάλι να χειροκροτεί και εκείνη κατέβηκε από το βάθρο.
«Συγχαρητήρια και πάλι για την μέχρι τώρα επιτυχία του εγχειρήματος σας», της είπε ένθερμα η Πρόεδρος. «Τα βλέμματα όλου του πολιτισμένου κόσμου είναι στραμμένα πάνω σας. Σας περιμένουν πολλές αντιδράσεις όταν επιστρέψετε στην Αφρική. Εκμεταλλευτείτε αυτές τις λίγες μέρες ξεκούρασης στην πατρίδα. Αλήθεια, τι σας έχει λείψει όλον αυτόν τον καιρό;»
«Μια παρτίδα σκάκι που έχω αφήσει στη μέση εδώ και πέντε χρόνια», της είπε και απομακρύνθηκε. Πήρε το κινητό της τηλέφωνο στο χέρι και κάλεσε τον αριθμό.
«Έλα, παππού. Ψήσε καφέ κι έρχομαι. Ελπίζω να έχεις βρει τι θα κάνεις με τη λευκή βασίλισσα. Η στιγμή που θα σε νικήσω για πρώτη φορά είναι πιο κοντά από ποτέ».
Μπήκε γελώντας στο ταξί.
Ήξερε πολύ καλά πως, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα της παρτίδας, η δική της λευκή βασίλισσα ήταν ήδη κερδισμένη.
Κείμενο: Ιωάννα Γκανέτσα
Πηγή
